حتما شما هم گاهی اضطراب انجام تراکنش‌های اشتباه از طریق دستگاه‌های پوز را تجربه کرده‌اید. این اتفاق به‌ویژه با توجه به صفرهای زیاد هزینه خریدهای این روزها و نیز تفاوت بین ریال و تومان دیر یا زود برای هر فروشنده یا خریداری ممکن است پیش بیاید. حتی ممکن است تراکنشی ناموفق داشته باشید و پول کم‌شده از حساب‌تان طی ۷۲ ساعت زمان مقرر برنگردد. در این موارد چه باید کرد؟ آیا امکان پیگیری قانونی هم وجود دارد؟ بله. پاسخ این است که سامانه بانکی کشور با تعریف دو شماره پذیرنده و شماره ترمینال کارتخوان، پیگیری قانونی تراکنش‌های انجام‌شده با این دستگاه‌ها را امکان‌پذیر کرده است.
در این مقاله این دو کد و کاربردهای آنها را معرفی کرده و همچنین نحوه دسترسی و مراحل استفاده از آنها در مواقع لازم را بررسی می‌کنیم.
شماره پذیرنده کارتخوان چیست؟
کد پذیرنده یک شناسه منحصربه‌فرد است که به نام فرد خریدار کارتخوان ثبت می‌شود. حتی اگر یک شخص چندین دستگاه کارتخوان در مکان‌های مختلف داشته باشد، همه آنها به همان یک کد پذیرنده متصل هستند. این کد نشان می‌دهد که تمام تراکنش‌ها به نام چه کسی ثبت می‌شود، و با استعلام آن، می‌توان به اطلاعات صاحب اصلی کارتخوان دست پیدا کرد.
شماره ترمینال در تراکنش چیست؟
کد پایانه (ترمینال) شناسه‌ای است که به‌صورت اختصاصی به هر دستگاه کارتخوان تعلق دارد. به‌عبارت دیگر، هر کارتخوان یک کد پایانه‌ی منحصربه‌فرد دارد. ممکن است یک نفر چندین دستگاه کارتخوان داشته باشد، در این صورت تمام آنها تحت یک کد پذیرنده ثبت می‌شوند اما هر کدام کد پایانه جداگانه‌ای دارند.
اگر تنها کد پذیرنده را داشته باشید، می‌توانید مالک اصلی دستگاه‌ها را شناسایی کنید؛ ولی در صورتی که آن فرد چند دستگاه در مکان‌های مختلف داشته باشد (مثلاً در فروشگاه‌های زنجیره‌ای)، مشخص کردن دقیق محل تراکنش کمی زمان‌بر یا دشوار خواهد بود. در مقابل، اگر کد پایانه را داشته باشید، شناسایی مالک دستگاه و ارتباط آن با کد پذیرنده بسیار راحت‌تر و دقیق‌تر انجام می‌شود.
مطالب مرتبط:
آموزش رفع مسدودی رمز ترمینال کارتخوان
کاربردهای شماره پذیرنده و شماره ترمینال تراکنش بانکی
به‌طورکلی از کد پذیرنده و کد پایانه دستگاه پوز برای پیگیری تراکنش‌های انجام‌شده با استفاده از این دستگاه‌ها استفاده می‌شود. برداشت‌های غیرقانونی و سوء استفاده از حساب مشتریان، ورود مبالغ اشتباه و تراکنش‌های ناموفق به دلایل مختلف، از مهم‌ترین موارد اختلافی هستند که با در دست داشتن شماره پذیرنده و شماره ترمینال کارتخوان می‌توان آنها را پیگیری کرد. تراکنش‌های صورت‌گرفته از طریق درگاه‌های پرداخت اینترنتی نیز حاوی این دو شماره بوده و از این طریق، قابل پیگیری هستند.
نکته مهم برای خریداران این است که داشتن شماره ترمینال کارتخوان نسبت به شماره پذیرنده آن جهت پیگیری تراکنش‌ها ضروری‌تر است. چراکه طبیعتا هر کارتخوان به نام یک نفر صادر شده که حتی در صورت عدم دسترسی به شماره پذیرنده آن نیز دیر یا زود قابل شناسایی است. اما یافتن محل دقیق انجام تراکنش از روی شماره پذیرنده کارتخوان، امکان‌پذیر نیست. بنابراین بهتر است برای سهولت و سرعت بیشتر فرآیند بررسی اختلاف، چه برای مذاکره با طرف دیگر تراکنش و چه از طریق نهادهای قانونی، هر دو شماره را پیدا کنید.
شماره پذیرنده و شماره ترمینال کارتخوان کجاست؟
بسته به اینکه خریدار یا فروشنده هستید، برای دریافت کد پایانه یا شماره ترمینال در خرید اینترنتی می‌توانید از یک یا چند مورد از روش‌های زیر اقدام کنید.
یافتن کد پذیرنده و کد پایانه در رسید کارتخوان
آسان‌ترین روش دریافت کد پذیرنده و کد پایانه دستگاه پوز، بررسی رسید چاپی خود این دستگاه‌هاست. بسته به نوع دستگاه، تنظیمات و غیره هر دوی این شماره‌ها و یا حداقل یکی از آنها روی رسید خرید مشتری چاپ می‌شوند.
یافتن کد پذیرنده و کد پایانه در پیامک یا فیش برداشت
اگر خریدار هستید، ممکن است در پیامک برداشت از کارتتان نیز بتوانید شماره پذیرنده کارتخوان یا ترمینال آن را پیدا کنید. در غیر این صورت، می‌توانید به قسمت سوابق تراکنش در اپلیکیشن همراه بانک خود مراجعه کرده و از این طریق این دو شماره را بیابید. این روش برای خریدهای اینترنتی هم کاربرد دارد. مشاهده سوابق و جزئیات تراکنش از طریق وب‌سایت یا وب‌اپلیکیشن بانک‌ها نیز امکان‌پذیر است.
دریافت کد پذیرنده و پایانه از منوی دستگاه پوز
راهنمای برای دریافت کد پذیرنده دستگاه کارتخوان و کد پایانه آن از طریق منوی دستگاه نیز می‌توان اقدام کرد. این روش برای فروشنده‌ها آسان و سریع بوده و نحوه انجام آن بسته به نوع دستگاه، سیستم‌عامل و زبان رابط کاربری آن متفاوت است اما به‌هرحال، مراحل ساده‌ای دارد.
دریافت کد پذیرنده و کد پایانه از پشتیبانی کارتخوان
دیگر روش دریافت شماره پذیرنده و شماره ترمینال در کارتخوان برای صاحبان کسب‌وکار، تماس با پشتیبانی شرکت یا بانک سازنده یا صادرکننده دستگاه است. پشتیبانی مربوطه یا مستقیما این کدها را با بررسی اطلاعات هویتی شما در اختیارتان قرار می‌دهد یا مراحل دریافت آنها از طریق منوی دستگاه را به شما آموزش می‌دهد.
دریافت شماره پایانه و پذیرنده کارتخوان از سامانه مالیاتی
به‌عنوان صاحب کارتخوان می‌توانید با ورود به حساب کاربری خود در سامانه امور مالیاتی کشور، علاوه بر تعداد پایانه‌های فعال و کد پذیرنده خود، شمار ترمینال هریک را نیز رویت کنید. برای این منظور باید به بخش پرونده‌های الکترونیک و سپس پایانه‌های فروش مراجعه نمایید.
مطالب مرتبط:
راهنمای دریافت کد مالیاتی برای کارتخوان
دریافت کد پذیرنده و ترمینال از بانک
مراجعه به بانک برای دریافت شماره پذیرنده و شماره ترمینال در کارتخوان فروشنده، آخرین و البته سخت‌ترین راهکاری است که به‌عنوان خریدار می‌توانید از طریق آن اقدام کنید. برای این منظور، کارمند بانک پس از دریافت اطلاعات بانکی و هویتی‌تان، تاریخ، ساعت و مبلغ حدودی تراکنش را از شما می‌پرسد. ارائه رسید، فیش موبایل‌بانک، یا اس‌ام‌اس برداشت نیز می‌تواند فرآیند دریافت شماره پذیرنده و شماره ترمینال تراکنش بانکی از بانک را آسان‌تر کند.
مراحل پیگیری تراکنش با کد پذیرنده و ترمینال کارتخوان
پس از اینکه با روش‌های گفته‌شده موفق با دریافت کد پذیرنده دستگاه کارتخوان و کد ترمینال آن شدید، با طی کردن مراحل زیر می‌توانید تراکنش اشتباه، غیرقانونی، عدم ارسال کالا و دیگر مشکلات احتمالی را پیگیری کنید:
- مذاکره با فروشنده یا خریدار. با ارسال فیش برداشت از حساب، رسید خرید یا مراجعه حضوری به محل فروشنده یا تماس با خریدار، اشتباه رخ‌داده در تراکنش را برای او توضیح دهید. در این مرحله معمولا اختلاف حل می‌شود.
- مراجعه به بانک. برای پیگیری‌های بعدی باید نام و آدرس فروشگاه را داشته باشید. اگر خریدتان حضوری بوده، دغدغه‌ای از این بابت ندارید، اما اگر اینترنتی خرید کرده، نام فروشگاه را نمی‌دانید یا این اطلاعات روی رسید چاپی درج نشده، باید به بانک مراجعه کرده و این اطلاعات را دریافت کنید.
نکته: اگر به دلیل تراکنش ناموفق، مبلغ از حساب‌تان کسر شده، مستقیما باید از طریق بانک پیگیری کنید. چون فروشنده، مسئولیتی از این بابت ندارد و تنها می‌تواند کد پذیرنده یا شماره ترمینال کارتخوان خود را در اختیار شما قرار دهد.
- مراجعه به مراجع قضایی. در نهایت با در دست داشتن شماره پذیرنده و ترمینال کارتخوان و نیز مدارک لازم دیگر که بانک در اختیار شما قرار می‌دهد، به مراجع قضایی مراجعه کرده و مشکل خود را پیگیری کنید.
سخن آخر درباره کد پذیرنده و کد پایانه دستگاه پوز
به‌طور خلاصه، شماره پذیرنده کارتخوان کدی منحصربه‌فرد برای هر فردی است که حداقل یک دستگاه پوز به نام او صادر شده و فعال است. اما شماره ترمینال کارتخوان برای هر دستگاه کارتخوان متفاوت است. به‌عنوان فروشنده و به‌منظور سهولت دسترسی به این دو شماره، توصیه می‌کنیم کارتخوانی خریداری کنید که این اطلاعات را روی رسید، چاپ می‌کند. همچنین توصیه می‌شود آنها را در محلی جداگانه یادداشت نمایید.
